AI şirketleri ile haber yayıncıları arasındaki ilişki, AI firmaları telif hakkıyla korunan içerikleri kullanmaları nedeniyle incelemeye tabi tutuldukça giderek daha karmaşık hale geldi. Bazı yayıncılar, AI şirketlerine içeriklerini izinsiz kullandıkları için yasal işlem başlatırken, diğerleri AI’nın gazeteciliklerini kullanmasını paraya çevirmek için daha işbirlikçi bir yaklaşım aradı.
Yapay zeka destekli arama teknolojisi geliştiren bir şirket olan Perplexity, Yayıncılar Programını Avrupa, Asya ve Amerika’daki 14 yeni medya kuruluşunu kapsayacak şekilde genişlettiğini duyurdu. Bu, yapay zeka yanıtlarında kullanılan içerik için haber kuruluşlarına tazminat ödeme girişiminin ilk büyük genişlemesi oldu.
İngiliz dijital haber yayıncısı The Independent, 2023 yazında Alman Der Spiegel ve ABD merkezli TIME dergisinin kurucu ortak olduğu programa katılan ilk İngiliz medya kuruluşu oldu.
Program, Perplexity’nin AI arama motoru kullanıcı sorgularına verdiği yanıtlarda yayıncı içeriğine atıfta bulunduğunda gelir paylaşımı düzenlemeleri sağlar. Anlaşmanın bir parçası olarak, yayıncılar ayrıca Perplexity’nin uygulama programlama arayüzlerine (API’ler) – farklı bilgisayar sistemlerinin iletişim kurmasına olanak tanıyan yazılım araçları – ve özel arama yetenekleri geliştirmek için teknik desteğe erişim elde eder.
Teknoloji firması yapay zeka ile gazetecilik arasındaki boşluğu kapatmayı hedefliyor
Perplexity’nin arama motoru, bağlantı listeleri yerine sorgulara doğrudan yanıtlar sağlaması, kaynak atıflarını koruması ve içerik oluşturucularıyla gelir paylaşımını sürdürmesi bakımından geleneksel arama motorlarından farklıdır.
Şirketin teknolojisi, kullanıcıların sorularına tam alıntılar ve kaynaklarla birlikte yanıtlar üretiyor ve böylece kullanıcıların bilgi bulmak için birden fazla arama sonucunu karşılaştırmasına veya farklı web siteleri arasında gezinmesine gerek kalmıyor.
Şirketin Yayıncılar Programı’ndaki en son ortaklar, yapay zeka destekli ilgili soru özelliklerini kendi web sitelerine entegre etmek için araçlar da dahil olmak üzere Perplexity’nin teknoloji yığınına erişim kazanıyor. Bu düzenleme, yayıncıların içeriklerinin nasıl kullanıldığı konusunda kontrolü korurken yapay zeka teknolojisiyle denemeler yapmalarına olanak tanıyor.
Küresel genişleme, dört kıtada yeni medya ortakları getiriyor
Genişleme, dijital fotoğrafçılık incelemelerine odaklanan DPReview ve ürün önerileri sitesi Gear Patrol gibi uzman medya şirketlerinin yanı sıra Los Angeles Times ve RTL Almanya’nın Stern ve NTV markaları gibi geleneksel haber kuruluşlarını da bünyesine katıyor.
İspanyolca medya grubu Prisa Media ve Japonya’nın Minkabu Infonoid’i de katılarak programın erişimini yeni dil pazarlarına genişletti. Diğer yeni ortaklar arasında reklam endüstrisi yayını ADWEEK, Afro-Amerikan haber sitesi Blavity ve bölgesel ABD gazete grubu Lee Enterprises yer alıyor.
Ortaklık kadrosuna artık Mexico News Daily, MediaLab ve World History Encyclopedia da dahil oluyor ve bu da programın farklı içerik sağlayıcılarına ve coğrafi bölgelere ulaştığını gösteriyor.
Gelir paylaşım modeli yapay zeka içerik endişelerini gideriyor
Program, gelir paylaşım mekanizmaları oluşturarak AI şirketlerinin yayıncı içeriğini tazminatsız kullanmasıyla ilgili endişeleri gidermeyi amaçlıyor. Yayıncılar, içeriklerine ne zaman başvurulduğunu takip edebilir ve bu etkileşimlerden gelir payı alabilirler.
İş birliği finansal düzenlemelerin ötesine uzanıyor. Ortaklar, özel yanıt motorları oluşturmak için geliştirici desteği ve teknik kaynaklar alıyor ve bu sayede kendi dijital tekliflerini yapay zeka yetenekleriyle geliştirebiliyorlar.
Haber kuruluşları farklı konularda haber yapmaya devam etmeseydi, gerçekçi ve değerli yanıtlar sunamazdık.
Bu yaklaşım, yapay zeka çağında içerik kullanım hakları ve tazminat konularındaki sorunlarla boğuşan sektörün, yapay zeka teknolojisi şirketlerinin çıkarlarını kaliteli gazetecilikle uyumlu hale getirme girişimini temsil ediyor.
Genişleme, Perplexity’nin ortak ağını 25’ten fazla ülkeden yayınlara taşıyarak, birden fazla dil ve uzmanlık alanında içerik sağlayıcılarından oluşan çeşitli bir ekosistem yaratıyor. Girişim, gazetecilik standartlarını ve kaynakların uygun şekilde atıflanmasını korurken, hem yayıncılar hem de yapay zeka şirketleri için etkili bir şekilde birlikte çalışabilecekleri ölçeklenebilir çözümler oluşturmayı amaçlıyor.
Perplexity’de Yayıncı Ortaklıkları Başkanı Jessica Chan şunları söylüyor: “Perplexity’nin türünün ilk örneği olan yayıncı programı, teknoloji şirketleri ve haber yayıncılarının iş birliği yapma biçimini yeniden şekillendiriyor ve büyümeye devam ederken medya şirketlerinin bundan faydalanmasını sağlıyor. Haber kuruluşları farklı konularda haber yapmaya devam etmeseydi, gerçekçi ve değerli yanıtlar sunamazdık.
“Dört kıtada 25’ten fazla ülkeyi temsil eden bu yeni yayıncıları programa dahil etmekten heyecan duyuyoruz.”